“Phytosome” hay “Herbsome”?

Với nhiều người, khái niệm “phytosome” hay “herbsome” còn rất xa lạ và khó hiểu. Bởi lẽ đây là không chỉ là một danh từ khoa học khá mới lạ với người không trong chuyên ngành, mà thậm chí còn chưa được phổ biến với cả những người ham hiểu biết.

Để phần nào lý giải các thuật ngữ mang tính khoa học này, Kukumin IP xin giới thiệu với độc giả bài nghiên cứu tổng quan của các giáo sư, tiến sĩ trường Đại học Dược Hà Nội về công nghệ phytosome, kỹ thuật bào chế phytosome và khả năng ứng dụng công nghệ phytosome trong ngành dược và mỹ phẩm. Đặc biệt là khả năng đưa ra giải pháp cho các ứng dụng các hoạt chất có nguồn gốc tự nhiên mà có công dụng vượt trội trong điều trị và phòng bệnh. Dưới đây chúng tôi chỉ đăng phần trích dẫn ngắn gọn. Để được đọc bản đầy đủ, các bạn tìm đọc Tạp chí Dược học số 465 – tháng 1/2015- trang 2-7.

Sau đây là nội dung tóm tắt đăng tải trên tạp chí Dược học.

Giải pháp tăng sinh khả dụng cho các hoạt chất có nguồn gốc dược liệu

 Phytosome là gì?

PC cũng được dùng phổ biến do nguồn gốc là từ đậu nành, một nguyên liệu sẵn có dễ kiếm và đã có lịch sử sử dụng bởi tính an toàn và công dụng tốt cho sức khỏe trên nhiều lĩnh vực.

Các hoạt chất sử dụng công nghệ phytosome?

Các hoạt chất có thể là cao chuẩn hoá (standardized extract) hoặc các chất tinh khiết (cấu trúc polyphenol; triterpen …) chiết xuất từ thực vật (như flavonoid; terpenoid; tanin; …). Phức hợp tạo ra có khả năng làm tăng sinh khả dụng, tăng hấp thu và đôi khi còn có thể làm thay đổi đặc tính về dược động học và tác dụng sinh học của hoạt chất.

Từ “phyto” nghĩa là thực vật, còn “some” là giống như tế bào. Vì vậy phytosome có cấu trúc tương tự màng tế bào sinh học, tương hợp sinh học cao và thuận lợi hơn để được vận chuyển vào nội bào.

Trong nhiều tài liệu dùng từ “herbsome” cũng có nghĩa tương tự. “Herb” có nghĩa là cây cỏ, thảo mộc. Herbsome có nghĩa là cấu trúc cấu tạo từ thảo mộc, nhưng cũng giống như tế bào cơ thể, cũng dễ dàng hấp thu như một thành phần trong cơ thể. Vì thế, phytosome hay herbsome có ý nghĩa tương đồng.

Từ “phytosome” đã được bảo hộ độc quyền bởi một đơn vị nghiên cứu sản xuất ra dạng phức hợp này dưới tên sở hữu công ty Indena của Italy.

Ứng dụng phytosome hay herbsome

Ứng dụng phytosome hay herbsome đều có ý nghĩa là đem tự nhiên đến với cơ thể một cách tự nhiên. Đây cũng là xu hướng càng ngày càng được áp dụng rộng rãi. Không chỉ bởi ý nghĩa cho môi trường, vì môi trường, mà còn bởi vì tính ứng dụng cao trong điều trị bệnh và tính an toàn “không hóa chất” của nó.

Công nghệ phytosome là công nghệ nghiên cứu bào chế và ứng dụng phức hợp của các hợp chất tự nhiên với phospholipid có cấu trúc tương tự màng tế bào nhằm tăng khả năng vận chuyển các hoạt chất từ môi trường thân nước sang môi trường thân lipid để tăng hấp thu, tăng SKD cho các hoạt chất tự nhiên.

Bài tổng quan này, giới thiệu một số nét về phytosome, kỹ thuật bào chế phytosome và một số khả năng ứng dụng trong thực tiễn phát triển thuốc và mỹ phẩm.

Xu hướng sử dụng các hợp chất có nguồn cốc tự nhiên trong chăm sóc sức khoẻ ngày càng phổ biến do tính tự nhiên, sự phong phú, tương hợp sinh học cao, thân thiện với môi trường, phù hợp với tinh thần “Chăm sóc Sức khoẻ xanh” (Green Health Care). Sử dụng các phospholipid có nguồn gốc tự nhiên, phát triển thành công dạng bào chế phytosome cho các sản phẩm tự nhiên đã tạo ra một tinh thần mới cho xu hướng phát triển này.

Việc phát triển ứng dụng phytosome vào thực tiễn sản xuất dược phẩm có tính khả thi cao do phù hợp về công nghệ và chi phí; thích hợp với nhiều dạng thuốc, thực phẩm chức năng và mỹ phẩm khác nhau; có khả năng làm tăng tác dụng sinh học rõ nét cho các sản phẩm.

Đẩy mạnh các nghiên cứu dạng bào chế phytosome và đánh giá các đặc tính hoá lý, sinh học cho sản phẩm là hết sức cần thiết, giúp tạo ra cơ sở khoa học và thúc đẩy cho việc phát triển ứng dụng thực tiễn.

Kết luận

Như vậy, có thể nói dạng bào chế phytosome hay còn gọi là herbsome chính là một cách gọi khác cho một cấu trúc nhằm tăng sinh khả dụng của các hoạt chất chiết từ thảo mộc. Với công nghệ mới cho thảo dược này, người bệnh có thể được sử dụng nhiều loại hoạt chất tốt có công dụng cao trong điều trị với liều lượng nhỏ mà vẫn đảm bảo tối đa tính an toàn.

An approach to enhance the biovailabilty of natural active principles

Trends in the use of compounds from herbal products in health care is increasingly popular due to the nature, abundance, biocompatibility and environmental friendliness. The use of natural phospholipids as natural digestive aids and carriers for both fat-miscible and water miscible nutrients provokes the production of lipid compatible molecular complexes with natural consistents. Phytosome exhibits better pharmacokinetic and pharmacodynamic profile than conventional herbal extracts. Phytosome technology has enjoyed great effectiveness in enhancement of the bioavailability of many well-known herbal extracts including curcumin, ginkgo biloba, grape seed, green tea, hawthorn, ginseng etc. The development of phytosome in manufacturing feasible by appropriate technology and reasonable cost proves promisingly suitable for many types of dosage forms, nutriceutical and cosmaceutical products. To promote researches in formulation of dosage form phytosome, biological products, evaluation of the physico-chemical properties… is essential to help afford scientific bases and impetus for the development of practical applications. This review is focused on the phytosome technology along with its preparation, various properties and applications for drug deliveries and cosmetics.